Người lớn mắc bệnh tiểu đường có thể được hưởng lợi từ việc điều trị tốt hơn nếu tình trạng này được phân thành năm loại, thay vì chỉ hai. Đây là kết luận của một nghiên cứu mới được công bố trên The Lancet Dzheim & Endocrinology .
Các nhà nghiên cứu nói rằng bệnh tiểu đường nên được phân thành năm type, chứ không phải hai.
Các nghiên cứu được dẫn dắt bởi Giáo sư Leif Groop, thuộc Trung tâm Tiểu đường của Đại học Lund ở Thụy Điển và Viện Y học Phân tử Phần Lan ở Helsinki.
Chỉ riêng ở Hoa Kỳ, có khoảng 30,3 triệu người đang sống chung với bệnh tiểu đường. Con số này chưa bao gồm tiểu đường thai kỳ (bệnh tiểu đường phát triển trong thai kỳ). Có hai type tiểu đường chính mà mọi người vẫn biết đó là: type 1 và type 2.
Trong bệnh tiểu đường type 1, các tế bào beta của tuyến tụy nơi sản xuất insulin. Đây là hormone chính điều chỉnh lượng đường trong máu. Khi bị tấn công nhầm, nó sẽ bị phá hủy bởi hệ thống miễn dịch. Điều này dẫn đến insulin ít hoặc không có. Từ đó đường không đi được vào tế bào mà tích tụ trong máu.
Bệnh tiểu đường type 2 là dạng phổ biến nhất. Nó chiếm từ 90 đến 95% của tất cả các trường hợp. Điều này xảy ra khi các tế bào trở nên kháng với tác dụng của insulin và tuyến tụy không thể tạo ra đủ insulin để khắc phục sức đề kháng. Thay vì di chuyển vào trong tế bào, đường tích tụ trong máu. Chính xác tại sao điều này xảy ra là không chắc chắn, mặc dù dư thừa chất béo, đặc biệt là mỡ bụng và không hoạt động dường như là yếu tố quan trọng.
Trong cả hai dạng của bệnh, lượng đường trong máu có thể trở nên quá cao, một tình trạng được gọi là tăng đường huyết. Nếu không được kiểm soát, điều này có thể dẫn đến một số biến chứng nguy hiểm cho các cơ quan trong cơ thể. Như thận, tim mạch, tổn thương thần kinh và cơ xương khớp.
>>> Xem thêm: Các chỉ số nhận nhận biết bệnh tiểu đường
Sự không đồng nhất của bệnh tiểu đường
Tiêu chuẩn chẩn đoán bệnh tiểu đường thường được đưa ra sau khi thực hiện các xét nghiệm kiểm tra đường huyết lúc đói (FPG) hoặc xét nghiệm Hba1c. Xét nghiệm FPG đánh giá mức đường huyết của một người tại một thời điểm nhất định. Thường thì xét nghiệm này được làm 8h sau khi bệnh nhân ăn. Trong khi xét nghiệm Hba1c đo mức đường huyết trung bình trong 3 tháng trước đó. Xét nghiệm này được thực hiện mà không cần quan tâm bệnh nhân đã ăn trước đó bao nhiêu lâu.
Khi cần xác định loại bệnh tiểu đường mà một người mắc phải, các bác sĩ có thể tìm kiếm các chất tự kháng thể liên quan đến bệnh tiểu đường trong máu. Đây là những protein được tạo ra bởi hệ thống miễn dịch có thể tấn công các tế bào của chính cơ thể.
Sự hiện diện của các tự kháng thể này chính là một chỉ điểm của bệnh tiểu đường type 1. Nếu một người không có các tự kháng thể này, họ được chẩn đoán là mắc bệnh tiểu đường type2.
Nhưng, như Giáo sư Groop và các đồng nghiệp lưu ý, các hướng dẫn phân loại cho bệnh tiểu đường đã không được cập nhật trong suốt 20 năm qua. Mặc dù ngày càng tăng bằng chứng bệnh tiểu đường có tính không đồng nhất cao.
Bệnh tiểu đường là bệnh mãn tính thuộc nhóm bệnh rối loạn chuyển hoá. Tuy nhiên, sự gia tăng glucose trong máu có thể do một số yếu tố di truyền và mắc phải. Điều này làm giảm nồng độ lưu hành của insulin hoặc làm giảm hiệu quả của nó lên tế bào. Dẫn đến sự không đồng nhất trong biểu hiện lâm sàng và tiến triển của bệnh.
Giáo sư Groop và nhóm của ông nói rằng “phân nhỏ” bệnh tiểu đường dựa trên tính không đồng nhất của nó. Có thể giúp các bác sĩ dự đoán tốt hơn những cá nhân nào có khả năng phát triển các biến chứng và đưa ra phác đồ điều trị cá nhân hóa hơn.
Trong nghiên cứu của họ, các nhà nghiên cứu đề xuất rằng bệnh tiểu đường không nên được phân loại thành hai type. Thay vào đó, họ nói rằng trong điều kiện hiện nay kết hợp cùng các nghiên cứu có được bệnh nên được phân thành năm type khác nhau.
>>> Xem thêm: Những câu hỏi nhận biết về bệnh tiểu đường
Năm phân loại mới của bệnh tiểu đường
Các nhà nghiên cứu đã đi đến đề xuất của họ bằng cách phân tích dữ liệu của bốn đoàn nghiên cứu. Chúng bao gồm tổng cộng 14.775 người trưởng thành từ Thụy Điển và Phần Lan, tất cả những người mới được chẩn đoán mắc bệnh tiểu đường.
Là một phần của phân tích, các nhà khoa học đã xem xét sáu biện pháp trong mỗi đối tượng. Mà mỗi đối tượng đại diện cho các đặc điểm khác nhau của bệnh tiểu đường.
Những biện pháp đó là: chỉ số khối cơ thể (BMI); tuổi phát hiện bệnh tiểu đường; huyết sắc tố HbA1C, một biện pháp kiểm soát đường huyết lâu dài; chức năng tế bào beta; kháng insulin; và sự hiện diện của tự kháng thể liên quan đến bệnh tiểu đường.
Cùng với việc tiến hành phân tích di truyền của những người tham gia, các nhà nghiên cứu cũng so sánh tiến triển bệnh, biến chứng và điều trị của họ.
Nghiên cứu cho thấy có năm dạng tiểu đường riêng biệt, ba trong số đó là nặng và hai là nhẹ. Nhóm đã phân loại chúng như sau:
- Type 1 : bệnh tiểu đường tự miễn nặng (hiện được gọi là bệnh tiểu đường type 1), đặc trưng bởi sự thiếu hụt insulin và sự hiện diện của tự kháng thể. Điều này đã được xác định trong 6 – 15% các đối tượng tham gia nghiên cứu.
- Type 2 : bệnh tiểu đường thiếu insulin nghiêm trọng, đặc trưng bởi tuổi trẻ hơn, thiếu insulin và kiểm soát trao đổi chất kém, nhưng không có tự kháng thể. Điều này đã được xác định trong 9 – 20% các đối tượng tham gia nghiên cứu.
- Type 3 : bệnh tiểu đường kháng insulin nặng, đặc trưng bởi tình trạng kháng insulin nặng và nguy cơ mắc bệnh thận cao hơn đáng kể. Điều này đã được xác định trong 11 – 17% các đối tượng tham gia nghiên cứu.
- Type 4 : bệnh tiểu đường liên quan đến béo phì nhẹ, phổ biến nhất ở những người béo phì. Điều này ảnh hưởng đến 18 – 23% các đối tượng tham gia nghiên cứu.
- Type 5 : tiểu đường nhẹ liên quan đến tuổi, phổ biến nhất ở người cao tuổi. Đây là hình thức phổ biến nhất, ảnh hưởng đến 39 – 47% các đối tượng tham gia nghiên cứu.
Các nhà nghiên cứu lưu ý rằng mỗi một loại trong số năm loại này “cũng khác biệt về mặt di truyền”. Có nghĩa là không có đột biến gen nào được chia sẻ trên tất cả năm loại.
Một “bước tiến tới y học chính xác”
Khi các nhà nghiên cứu đánh giá phương pháp điều trị mà người bệnh nhận được ở mỗi trong số năm loại trên. Họ nhận thấy rằng một số người bệnh đang bị đối xử không đúng mực.
Một ví dụ, nhóm nghiên cứu chỉ ra rằng chỉ có 42% bệnh nhân ở type 1 và 29% bệnh nhân ở type 2 được điều trị bằng insulin từ thời điểm khởi phát bệnh. Họ nói rằng điều này chỉ ra rằng các phân loại hiện tại của bệnh tiểu đường không giúp điều trị bệnh.
Do đó, Giáo sư Groop và các đồng nghiệp đề xuất rằng bệnh tiểu đường nên được phân thành năm loại khác nhau.
Mặc dù nghiên cứu sâu hơn là cần thiết để tinh chỉnh năm loại này. Bằng cách sử dụng dấu ấn sinh học và đặc điểm di truyền. Ví dụ: nhóm nghiên cứu tin rằng nghiên cứu này là một bước tiến lớn đối với các phương pháp điều trị phù hợp cho bệnh tiểu đường.
“Nghiên cứu này đưa chúng ta tới một chẩn đoán hữu ích hơn về mặt lâm sàng và thể hiện một bước quan trọng đối với thuốc chính xác trong bệnh tiểu đường.”
