Tai biến mạch máu não: Định nghĩa, nguyên nhân, biến chứng
Tai biến mạch máu não được mệnh danh là căn bệnh “tử thần” vì diễn biến phức tạp. Nếu không có biện pháp chữa trị kịp thời sẽ rất dễ dẫn đến tử vong. Đây cũng là căn bệnh có tỉ lệ bệnh nhân ngày càng tăng. Vậy tai biến mạch máu não là bệnh gì. Có nguyên nhân và biến chứng như thế nào? Hãy cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây!
Bệnh tai biến mạch máu não (TBMMN) là gì?
Tai biến mạch máu não, hay thường được gọi là đột quỵ. Xảy ra thường do mạch máu não bị vỡ hoặc tắc. TBMN có các loại tổn thương chính là chảy máu não, chảy máu màng não và nhũn não hoặc phối hợp các loại. Các cơ quan và vùng cơ thể được điều khiển bởi vùng não bị thiếu máu sẽ không thể tiếp tục hoạt động. Nên người bị tai biến thường bị tê liệt, nói ngọng hay không nói được… thậm chí tử vong.
Đột quỵ, tai biến mạch máu não có thể xảy ra bất kỳ lúc nào mà không có dấu hiệu báo trước.
Nguyên nhân của bệnh là gì?
Có các nguyên nhân chính dẫn đến tai biến mạch máu não:
- Tắt mạch máu não: các mãng xơ mỡ động mạch trong lòng mạch máu càng dày khiến lòng mạch càng hẹp. Dẫn đến máu không thể lưu thông tốt, máu lên não gây tai biến.
- Vỡ mạch máu não: Cao huyết áp là nguyên nhân trọng yếu, làm tăng nguy cơ tai biến mạch máu não. Cao huyết áp tạo áp lực lớn lên thành mạch. Khi lực này vượt ngưỡng chịu đựng sẽ khiến động mạch não vốn đã bị xơ cứng, ít đàn hồi bị vỡ gây tai biến.
- Lấp mạch: Các bệnh về tim như tim to, hẹp van tim, rung nhĩ hay loạn nhịp… Đều làm máu lưu thông kém, gây tích tụ máu thành những huyết khối. Một khi cục máu đông di chuyển lên vùng động mạch não nhỏ hơn kích thước của nó. Gây lấp mạch máu, từ đó dẫn đến tình trạng tai biến mạch máu não.
Các bệnh về tim như tim to, hẹp van tim, rung nhĩ hay loạn nhịp… Có thể dẫn đến tình trạng tai biến mạch máu não.
- Hút thuốc lá: là yếu tố nguy cơ gây TBMMN. Đây cũng là nguyên nhân của các bệnh dạ dày, phổi.
Bệnh gây ra những biến chứng gì?
Tùy vào phần não bị tổn thương mà những bệnh nhân tai biến sẽ gặp những biến chứng khác nhau. Trong đó những biến chứng thường gặp là:
- Tê liệt tay, chân, nửa người hoặc toàn thân. Biến chứng có thể khắc phục bằng việc thực hiện vật lý trị liệu.
- Méo miệng do liệt các cơ vùng mặt khiến người bệnh tai biến gặp khó khăn trong giao tiếp và ăn uống.
- Mất trí, trí nhớ kém.
- Mất khả năng tự chăm sóc bản thân.
Hãy phòng tránh bệnh bằng chế độ dinh dưỡng khoa học và tập luyện đều đặn
Một chế độ dinh dưỡng khoa học, bao gồm đủ và đúng cách. Cung cấp đầy đủ dưỡng chất sẽ giúp bạn phòng ngừa tai biến mạch máu não hiệu quả. Vì vậy, trong chế độ ăn hằng ngày, bạn cần:
- Giảm chất béo, giảm cholesterol. Nên dùng dầu thực vật để chế biến thức ăn thay cho dầu/mỡ động vật. Có thể bổ sung thêm plant sterol (chất béo chiết xuất từ thực vật). Từ dầu nành, dầu bắp hoặc từ các sản phẩm dinh dưỡng chuyên biệt giúp giảm đáng kể lượng cholesterol đi vào máu từ thức ăn hàng ngày. Từ đó giúp giảm các nguy cơ mắc bệnh tim mạch.
Các loại dầu bắp có chứa Plant Sterol giúp giảm cholesterol vào máu.
- Bổ sung rau xanh và trái cây mỗi ngày, đặc biệt là bông cải xanh để bổ sung Glucoraphanin. Chiết xuất tự nhiên giúp thúc đẩy và duy trì các phản ứng chống oxi hóa. Giúp đào thải độc tố trong cơ thể, từ đó giúp tăng sức đề kháng, giảm mệt mỏi, ăn ngủ ngon.
- Hạn chế ăn thức ăn mặn, gia vị cay nóng, thực phẩm chế biến sẵn. Hay các chất kích thích như bia, rượu, cà phê, thuốc lá…
Kết hợp với chế độ dinh dưỡng, bạn cần duy trì lịch tập thể dục tốt cho sức khỏe. Đơn giản nhất là dành thời gian đi bộ, chạy bộ ít nhất 30 phút mỗi ngày và 5 ngày mỗi tuần. Ngoài ra, việc tập thể dục còn giúp bạn có tinh thần minh mẫn, sảng khoái, tránh xa stress. Nguyên nhân dẫn đến các bệnh tim mạch.
Hy vọng với những thông tin trên đây đã giúp bạn có những hiểu biết nhất định về bệnh. Từ đó có những điều chỉnh kịp thời. Phòng ngừa bệnh tật hiệu quả cho bản thân và gia đình.
BS Nguyễn Vĩnh Hoàng Oanh
Phòng khám Medic Sài Gòn. Địa chỉ 97 Hải Phòng – Đà Nẵng. Hotline: 091.555.1519
